Van het gas af
Timeline van de duurzame transformatie van Fort Isabella
In 2015 zijn Tjeerd Saatrube en Olivier Koning de Isabella Groep gestart. Samen zijn zij het Fort Isabella avontuur aangegaan met als missie om het om te toveren tot een terrein waar verschillende elementen elkaar tegemoetkomen: van wonen tot werken en van recreatie tot educatie. Voor een missie van dit kaliber was het van belang om verschillende partijen bij elkaar te brengen die het terrein in alle behoeften zouden voorzien.
Niet alle gebouwen stonden op de planning om gerenoveerd of verbouwd te worden. Sommigen werden met de grond gelijk gemaakt. Daarbovenop had de Isabella groep groene wensen voor Fort Isabella. Met het oogpunt op een bijdrage aan de verduurzaming van de wereld en daarmee de klimaatplannen van 2050, wilde Isabella Groep voortvarend handelen. Dit is waar Jan van Hout om de hoek kwam kijken: immers gaan duurzaamheid en techniek bij Van Hout/Ovvia hand-in-hand. Na enkele gesprekken voelden de Isabella Groep en Van Hout al heel snel aan dat ze dezelfde doelstellingen voor ogen hadden: dit prachtige monumentale en historische erfgoed verbouwen tot een toekomstbestendig, multifunctioneel groen hart. Zo heeft Van Hout de eer gekregen om aanvankelijk een deel en later zelfs de complete warm/koud voorziening voor Fort Isabella te leveren.
Een stuk platgeslagen techniek
Om bij Fort Isabella een duurzame installatie te kunnen leveren, is gebruikgemaakt van grondgebonden warmtepompen. Binnen de technische mogelijkheden die we tot onze beschikking hebben, is dit de meest duurzame manier van klimaatbeheersing omdat op een efficiënte manier omgegaan wordt met natuurlijke middelen om te verwarmen en te verkoelen. Deze efficiëntie wordt verwezenlijkt door 80 meter diep geboorde gaten waar grondwater geraakt wordt in specifieke waterlagen. Afhankelijk van de wens om per jaargetij te koelen of te verwarmen, wordt water van de koude naar de warme bron gepompt – en vice versa. Door deze installatie wordt Fort Isabella voorzien van 1,5 megawatt, of 1500 kilowatt aan warmte.
Met de wetenschap dat een gemiddelde nieuwbouwwoning zo’n 8 kilowatt aan warmte nodig heeft, kunnen we met stelligheid en de nodige trots zeggen dat de bewoners van Fort Isabella er warmpjes bij zitten de aankomende winters. Hieronder zie je de installatie verantwoordelijk voor de complete warmtevoorziening van Fort Isabella.
Na een traject van 7 jaar is het fort grotendeels getransformeerd tot de geweldige plek die het vandaag de dag is. Op de onderstaande plattegrond zie je alle verschillende gebouwen.
Het Nieuwe Linie 1-15 gebouw (rechtsboven) is het gebouw waar we dit bijzondere project mee aftrapten. Deze voormalige theaterzaal werd, zoals eerder de bedoeling was, niet volledig gesloopt maar blijft deels gespaard. Het gebouw biedt ruimte aan kantoorunits en legio flexplekken. In september 2019 startten met de verbouwing om het een jaar later, mei 2020, op te kunnen leveren.
Ravelijn 2 t/m 28 (links midden) en Ravelijn 30 t/m 56 volgden kort daarna. Deze in 1917 ontworpen gebouwen hebben altijd een woonfunctie gehad. Eerst voor soldaten in opleiding, daarna voor asielzoekers en in het tijdelijk beheer voor studenten en jongeren. Nu is het weer tijd voor een nieuwe episode: appartementen voor 55+’ers en daarmee de volgende stap naar een unieke samenleving op Fort Isabella! Deze opdracht werd aangenomen in mei 2020 en is opgeleverd in april 2021.
Tijdens de bouw van deze gebouwen ging Van Hout druk bezig met het bouwen van de techniek/controlekamer, ook wel het hart van het leidingennetwerk genoemd. Voor ons de klus waar we we echt warm voor lopen. Fort Isabella gelukkig nu ook. Uiteindelijk is het leidingnet vanuit het hart een behoorlijk complex web geworden. Hoe dat er precies ondergronds en zichtbaar uitziet is hierboven op de leidingnetwerkkaart te zien.
Stroomversnelling
Na de oplevering van de controlekamer is de oplevering van verschillende andere gebouwen in een stroomversnelling gekomen:
Links van het gebouw met de technische ruimte zit het gebouw waar nu uitstapbeheer genesteld zit. Aanvankelijk huisde dit gebouw de oude kolenopslag met daarin de kolenketels. Om de druk van de kolen binnen te kunnen houden zijn de muren van dit gebouw ongeveer een meter dik gebouwd. Dat is nog eens A+ isolatie.
Gebouw A en B zijn opgeleverd als huurappartementen, waarbij alle geletterde gebouwen nieuwbouw zijn en alle gecijferde gebouwen renovaties. Niet lang daarna volgde het ‘Ome Jan’-gebouw, een verpleeghuis voor ouderen met dementie.
Op het Reutseplein 5, dat in maart 2022 aangesloten is, zit een landschapsarchitect genaamd ‘Bureau Lubbers’ gevestigd.
Nieuwe Linie 200 dat in de zomer van 2022 opgeleverd is, huist het Vitaalplein. Een concentratie van zorginstellingen maar waar ook een boksschool gevestigd zit. Gelukkig zit het Vitaalplein om de hoek!
Gebouw J is in augustus 2022 opgeleverd, met kantoorunit vanaf 25m2 voor ondernemers waar de keuken en spreekkamers met elkaar gedeeld worden. Tot slot is in september 2022 Hoornwerk 2 opgeleverd, een kinderdagverblijf, omdat voor Fort Isabella de kleine mens ook bestaat!
Van het gas af!
De laatste leidingen van de warm/koud-installatie zijn 7 oktober 2022 gelegd. Iets dat zelfs voor een terrein met zoveel historie, een historisch moment is: Fort Isabella is volledig van het gas af!
Om deze prestatie te honoreren heeft de Isabella Groep gewerkt aan een monument gemaakt van oude gasbuizen. Vormgegeven door de Isabella Groep maar gemaakt door Van Hout. Ter gelegenheid van deze ‘groene ontwikkeling’ genoten de verschillende partijen die betrokken waren bij deze ontwikkeling op vrijdag 21 oktober van een borrel, lekker weer en een rondleiding over het terrein. Symbolisch draaiden gedeputeerde Stijn Smeulders, wethouder Toine van de Ven samen met Tjeerd Saatrube en Olivier Koning de gasleiding dicht. Dit zie je op de onderstaande foto. Een prachtig moment, en een project waar wij ons enthousiasme moeilijk voor kunnen en willen verbergen.
Toch nog niet helemaal af
In de nabije toekomst zitten er nog een aantal projecten in de warm/koud pijpleiding op het terrein van het fort. Er wordt op dit moment gewerkt aan Nieuwegracht 11-39, een gebouw met koopappartementen voor particulieren.
Ook wordt Isabellaplein 1 op het moment onder handen genomen, een monumentaal gebouw uit 1917. Om die reden wordt enkel de buitenkant gerestaureerd, immers is verbouwen niet mogelijk. Wanneer het gebouw klaar is, worden de toekomstige gasten van Fort Isabella ontvangen in dit centraal gelegen hotel.
Isabellaplein 4 wordt tot een restaurantgebouw omgebouwd en het Reutseplein 10 tot een foodhall. Waar moeten ze anders de lekkerste worstenbroodwinkel van Brabant in onderbrengen?
Tot slot liggen er voor het Reutseplein 24, een vergaderruimte, plannen om het aan te sluiten op het warmtenet.
Ondanks dat Fort Isabella nog niet volledig klaar is, geniet je hier toch alvast even van een sfeerimpressie:
