100 jaar oude kazerne heeft 100% gasloze stadsverwarming

Fort Isabella, met haar rijke geschiedenis als verdedigingswerk van ’s-Hertogenbosch en als kazerne, gaat over op een volledig nieuw gasloos verwarmings- en koelsysteem. Een mooie duurzame ontwikkeling voor het 10 hectare grote terrein waar momenteel door twee Vughtenaren een nieuwe samenleving wordt gecreëerd waar wonen, werken, educatie en recreatie op unieke wijze worden samengebracht. 

Gasloos verwarmings- en koelingssysteem

Op Fort Isabella wordt meer dan 400 jaar geschiedenis op één plek beleefd. Alles wat er is, is geworteld in de historie, alle toevoegingen zijn helemaal ‘’van nu’’ en daarmee toekomstbestendig en duurzaam. Samen met OVVIA en Van Hout Installateurs en adviseurs uit Veldhoven, heeft de Isabella Groep enkele jaren geleden een heldere 2-staps strategie bedacht om het gasloze verwarmings- en koelingssysteem te realiseren. Ten eerste zijn alle bestaande (deels monumentale, meer dan honderd jaar oude) gebouwen geïsoleerd naar energielabel A of hoger. Daarnaast is op het terrein een netwerk van warmte en koude leidingen aangelegd die alle gebouwen verbindt met de (elektrisch aangedreven) energiecentrale. Hierdoor werkt het terrein als een warmte-batterij; in de zomer wordt overtollige warmte van de gebouwen opgeslagen in de grond en in de winter wordt dit opnieuw gebruikt. In de tussenseizoenen kan overtollige energie op de ene plek direct worden hergebruikt op een andere locatie. Door het ontwerp van het systeem kan dit zeer efficiënt gebeuren. De benodigde elektriciteit voor het systeem en het terrein wordt grotendeels geleverd door meer dan 1800 PV-panelen. Overige energie wordt groen ingekocht.

 Het terrein gaat hiermee van meer dan 1.800.000 m3 gas verbruik per jaar in het verleden (2004) naar een volledig elektrisch systeem dat grotendeels gevoed wordt door eigen PV-panelen. Zeker in deze uitdagende tijd waarin de energietransitie versneld moet worden blijkt de gemaakte gewaagde sprong een verstandige keuze en een voorbeeld van hoe energietransitie kan worden vormgegeven. Voor zover bekend is Fort Isabella het eerste gecombineerde renovatie- en nieuwbouwproject dat overgaat op een volledig gasvrij systeem. De combinatie van de bijzondere geschiedenis van deze locatie en de moderne toepassingen maken dit project uniek in Nederland.

#vangaslos

Deze bijzondere ontwikkeling in het voormalig kolenhuis op het terrein is onder grote belangstelling uitgebreid gevierd. Gedeputeerde van de Provincie Stijn Smeulders (onder meer Cultuur, Sport, Vrijetijd en Erfgoed) en wethouder Toine van de Ven activeerden gezamenlijk het nieuwe gasloze systeem. Om daar vervolgens met alle aanwezigen samen het glas te heffen.

Samenwerkingspartners

“De keuze om hier extra in te investeren was voor ons de enige juiste. Om een dergelijke herontwikkeling en verduurzaming te kunnen realiseren heb je de hulp en samenwerking met andere partijen nodig”, aldus Olivier Koning. Samen met Tjeerd Saatrube is hij initiatiefnemer van de visie en eigenaar van het terrein. “Gelukkig zagen de gemeente Vught en de provincie Noord-Brabant direct de toegevoegde waarde van het plan voor de nieuwe samenleving voor de locatie zelf en de omgeving”, vervolgt Tjeerd Saatrube. Vanuit de gemeente Vught kwam de goedkeuring om het terrein van het COA te kopen en de medewerking aan de benodigde wijziging van het bestemmingsplan. Voor de Erfgoedfabriek was Fort Isabella een van de belangrijke militaire erfgoederen in de provincie. De door hen verstrekte subsidie heeft haalbaarheidsonderzoeken naar de verduurzaming mogelijk gemaakt.

Een andere belangrijke partner voor de twee initiatiefnemers is de Triodos Bank. Vanaf het begin heeft de bank het initiatief gefinancierd. Ouderen- en jongerenparticipatie, verduurzaming van erfgoed, natuurontwikkeling en zorg bleken de ideale mix voor Triodos Bank te zijn om een hypotheek aan de twee Vughtenaren te verstreken.

 Over Fort Isabella

Fort Isabella is dé buitenstad om van te houden. Hier realiseren initiatiefnemers Tjeerd Saatrube en Olivier Koning hun visie op wonen, werken recreatie en educatie. Op het terrein zijn en worden zelfstandige woningen voor 55+ers gerealiseerd waarbij indien nodig zorg op afroep kan worden geboden. Er zit een zorghuis voor ouderen met dementie. Daarnaast staat ook het bouwen van woningen voor jongeren op de planning. Meer dan 100 zelfstandige ondernemers zijn met hun onderneming gevestigd om hun diensten aan te bieden aan bewoners en bezoekers van het terrein. Zo is er horeca, sportmogelijkheid, een kinderdagverblijf, dierenkliniek en foodhall. Door onze serviceorganisatie Anna wordt regelmatig verbinding gerealiseerd en worden evenementen georganiseerd door en voor alle gebruikers.

Geschiedenis

Fort Isabella werd gebouwd ter verdediging van de stad ’s-Hertogenbosch tijdens het twaalfjarig bestand van de Tachtigjarige Oorlog. In 1629 werd het fort bij het Beleg van ’s-Hertogenbosch veroverd door Fredrik Hendrik. In de eeuwen daarna bleef het een verdedigingswerk van de stad en later (de huidige bouw stamt grotendeels uit 1917) als kazerne de thuisbasis van het Regiment Wielrijders, de SS tijdens de Tweede Wereldoorlog en als kazerne voor de basistraining van dienstplichtigen. Na afschaffing van de dienstplicht werd het terrein gebruikt voor de opvang van vluchtelingen en asielzoekers. Sinds 2015 wordt het Fort herontwikkeld tot buitenstad.

 Overzicht van de functies van de nieuwe samenleving (totaal 32.000 m2 BVO)

• Vitaalplein met fysiotherapie, yoga, boksschool, coaching, medisch pedicure, etc.
• 80 appartementen voor 55+ (waarvan 60 in gebouwen van 1917)
• Horeca: Hotel en restaurant
• Kinderdagverblijf
• 52 appartementen voor jongeren
• Huis voor mensen met dementie
• Foodhall met horeca en detailhandel
• Dierenkliniek
• Kantoren en werkplaatsen voor ca. 450 werkplekken

“De keuze om hier extra in te investeren was voor ons de enige juiste. Om een dergelijke herontwikkeling en verduurzaming te kunnen realiseren heb je de hulp en samenwerking met andere partijen nodig”, aldus Olivier Koning