Antwoord voor 1% extra economische groei

Obama met de gaskraan

U kent vast de afbeelding van dhr. Poetin die de gaskraan van Europa in zijn handen heeft. Wat mij enkele dagen geleden verbaasde, is dat dezelfde cartoon circuleert, maar dan met dhr. Obama die onze gaskraan vast heeft. De boodschap van Obama op de wereldtop was duidelijk: de helft van onze energiebehoefte komt uit het buitenland en Europa moet af van die afhankelijkheid van Rusland. Tegelijkertijd nodigde hij Europa uit om onze ‘verslaving’ bij Amerika onder te brengen.

Ik kan me vinden in de stelling dat het wellicht niet handig is om gas uit Rusland te betrekken. Maar om het probleem nu alleen maar te verschuiven naar een ander werelddeel. Tja, dan kies ik er eerder voor om eens goed naar die verslaving te kijken. Want het is niet nodig om als Europa zoveel gas uit het buitenland te kopen. Nog dichter bij huis: ik denk zelfs dat het niet veel moeite kost om gas uit Nederlandse bronnen ‘over te houden’ en op een andere manier in te zetten. Voor economische groei bijvoorbeeld.

‘Gaskraan’ in eigen hand

De eerste stap is het aanpakken van het verbruik. Het grootste deel van de beschikbare energie in Nederland gaat op aan de gebouwde omgeving. Zeker 30 procent van het totale besparingspotentieel in Nederland kan worden gerealiseerd met het energiezuiniger maken van bestaand vastgoed.

En minder energie verbruiken, is echt simpel. Overheden, bedrijven en particulieren kunnen elke dag de keuze maken om minder energie te verbruiken door muren en daken te isoleren, te kiezen voor energiezuinige verlichting, andere cv-ketels of warmteterugwinning. Investeringen die zich in een paar jaar volledig terugverdienen.

10% besparen op totaal energieverbruik

Om jaarlijks 10% op het totale energieverbruik te besparen, is een éénmalige investering van 14,5 miljard nodig. Deze investering is na 7 jaar terugverdiend en gaat tot minimaal 13 jaar daarna elk jaar geld opbrengen. Een interne rentevoet van meer dan 20%. Energie efficiency levert een gezond, veilig en mooi verdienmodel.

Nu kan ik me voorstellen dat u zegt: ja, een investering van 14,5 miljard. Waar halen we dat geld vandaan? Ter vergelijk: in 2012 bedroegen de inkomsten uit aardgas voor de Nederlandse Staat exact hetzelfde, namelijk 14,5 miljard. Dus één jaar de opbrengsten voor aardgas investeren, betekent ruim 13 jaar veel meer dan 14,5 miljard ophalen. Denkt u zich eens in wat U, uw bedrijf of overheid kan doen met die extra bestedingsruimte.

Goed, tot zover mijn pleidooi over minder energieverbruik. Het spreekt voor zich dat elke structurele besparing op ons gasverbruik de afhankelijkheid van onze gasbel, Rusland, Amerika of andere landen, verlaagt.

Energie als inkomstenbron

Er is echter een tweede reden waarom het ontzettend slim is om ons Nederlandse gasverbruik te reduceren. En daarmee ga ik in op de tweede stelling die ik in de inleiding van dit pleidooi poneer. Energie is namelijk ook een inkomstenbron.

Minder gas verbruiken uit Nederlandse bronnen kan zorgen voor economische groei. Ik leg de nadruk op ‘kan’, omdat ik een aantal dagen geleden een bijzonder nieuwsbericht van het CPB tegen kwam. In het artikel met de kop ‘Economisch herstel vertraagd door minder gas en zachte winter’ legt het CPB een verrassende relatie tussen de warme winter en een lager bbp.

De onderliggende verklaring voor deze berichtgeving mist echter. Beroepsmatig kan ik me daarom ergeren aan dit soort berichten omdat het ons eerder belemmert, in plaats van dat we als land kunnen profiteren van extra economische groei. Opstoken van gas zorgt niet voor economische groei. Het zorgt voor meer afhankelijkheid en hogere kosten. Maar andersom kan het niet opstoken van gas wél zorgen voor economische groei. Het is maar net welke keuze je maakt.

Eerder in mijn pleidooi legde ik uit dat het niet moeilijk is om te besparen op ons energieverbruik. Vervolgens komt de keuze met betrekking tot de inzet van het gas dat we ‘over’ houden. Kiezen we er voor om zoveel mogelijk gas in de grond te houden, dan kunnen we langer vooruit met die voorraad. Dat komt de weerbaarheid en kracht van de Nederlandse maatschappij alleen maar ten goede.

10% besparen op gas = 0,25% bbp

Ter illustratie: 10% besparen op gas in de gebouwde omgeving levert 0,25% bbp op. Hoe meer we besparen, hoe sterker de invloed op het bbp. Dus als we onze binnenlandse energie consumptie dankzij investeringen in energie efficiency weten te reduceren met 40%, betekent dat een economische groei van meer dan 1% (bbp). Eén punt voor economische groei.

Het gas dat toch omhoog komt en wij als maatschappij niet verbruiken, kunnen we verkopen aan het buitenland. En dan staat het 2-0 voor economische groei.

 

Jan van Hout
Directeur Van Hout, adviseurs en installateurs
Veldhoven, 2 april 2014